اتاق عمل:
یکی از رشتههای پیراپزشکی که در بین داوطلبان کنکور تجربی از محبوبیت زیادی برخوردار است “رشته اتاق عمل “می باشد. رشته اتاق عمل از زیر مجموعههای گروه علوم پزشکی محسوب شده که دانشجویان در طول دوره تحصیل، ضمن آشنایی با تکنولوژیهای نوین جراحی و اصول جدید اتاق عمل با نحوه مراقبت از بیمار (قبل، حین و پس از عمل جراحی) نیز آشنا میشوند. دانش آموختگان این رشته عضوی از تیم بهداشتی درمانی خواهند بود که به عنوان بخشی از تیم جراحی برای کمک به اجرای یک عمل جراحی با نتایج مطلوب در بخشهای اتاق عمل بیمارستان بخشهای مداخه تشخیصی درمانی و مراکز مراقبتی سیار ایفای نقش مینمایند.
اپیدمیولوژی:
همهگیرشناسی یا (اپیدمیولوژی (به انگلیسی ( epidemiology) مطالعه نحوه انتشار بیماریها و عوامل بیماریزا یا هر عاملی که به سلامت مربوط باشد است. در علم پزشکی اپیدمیولوژیست فردی است که توزیع و پخش بیماریهای واگیر دار را در جامعه انسانی مطالعه میکند. این علم از بهترین و ضروریترین ابزار تحقیق در پژوهشهای پزشکی بشمار میآید و نظر به ارتباط تنگاتنگ این علم با تحقیقات پزشکی، الزاما محل اجرای این برنامه آموزشی در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی وزارت بهداشت قرار میگیرد. هدف از این رشته تربیت افرادیست که بتوانند در زمینههای: ارائه مشاوره در تصمیم گیری اجرایی و مدیریت بیمارستانی، مدیریت دادههای بهداشتی و سلامتی و تحلیل آنها، همکاری در طراحی منشور اجرایی و فعالیتهای کنترل کیفیت دادههای بهداشتی، آموزش به سطوح مختلف کارشناسان بخش سلامت ایفای نقش کنند.
کار درمانی:
رشته کاردرمانی یا ارگوتراپی که از واژه انگلیسی Occupational Therapy برگرفته شده اشاره به یکی از رشتههای شاخه علوم تجربی دارد. این رشته از زیرشاخههای رشتههای پیراپزشکی است که کاربرد بسیاری زیادی برای افراد دارد و در واقع به افراد آسیب دیده زندگی دوباره میبخشند. یک متخصص کاردرمانی کسی است که افراد را قادر میسازد تا در هنگام بروز مشکلات در انجام کارهای روزانه خود، بتوانند بر موانع غلبه کنند. آنها با کمک به بیماران آسیب دیده و ناتوان، سعی در بهبودی مهارتهای لازم برای زندگی و کار روزانه میکنند. یک متخصص کاردرمان باید تلاش و فداکاریهای زیادی داشته باشد تا به بیماران در جهت زندگی سالم کمک کند.
آموزش بهداشت:
سلامتی در جامعه در تشکیل جامعه بسیار اهمیت دارد. در برخی موارد مانند شرایط فعلی؛ به دلیل گسترس ویروس کرونا، افراد جامعه نیازمند متخصصانی هستند تا به آنها مراقبتهای بهداشتی و غیره را آموزش دهد. زمانی که دانش افراد جامعه در رابطه با نحوه رعایت بهداشت و چگونی داشتن زندگی سالم بالا باشد، روند مرگ و میر غیر طبیعی در جامعه کاهش پیدا میکند. در واقع میتوان آموزش بهداشت را از ابتداییترین روشهای پیشگیری دانست. هدف این رشته تربیت دانش آموختگانی است که از دانش و مهارت کافی برای طراحی، برنامه ریزی، اجرا و ارزیابی برنامههای آموزشی مرتبط با سلامت برخوردار باشند و مردم را در جهت تامین، حفظ و ارتقای سلامت خود برای زندگی سالم، توانمند سازند و با جلب مشارکت مردم و حمایت سیاستگزاران فرهنگ سلامت را در اجتماع بهبود بخشند.
بینایی سنجی:
علم بینایی شامل دو شاخه اصلی «چشم پزشکی» و «بینایی سنجی» می باشد که رشته بیناییسنجی در زمینههای مرتبط با بینایی، بهداشت چشم و مراقبت از بینایی به ایفای نقش میپردازد. متخصصان بیناییسنج در زمینههایی چون تهیه و تجویز وسائل کمک بینایی جهت نیمه بینایان، – ساخت و ارائه عینک طبی مطابق با استانداردهای علمی، تشخیص دقیق عیوب انکساری چشم (ضعیفی چشم)، درمان تنبلی چشم کودکان، تجویز لنزهای طبی و غیر طبی استاندارد، بررسی انحرافات چشمی و اصلاح انحرافات و …نسبت به یک چشم پزشک اطلاعات بیشتری دارد.
علوم آزمایشگاه:
علوم آزمایشگاهی یکی از شاخههای علوم پزشکی است و بیشتر با آنالیز آزمایشگاهی خون، مایعات و بافتهای بدن انسان با هدف تشخیص بیماری، پیگیری درمان و حفظ سلامت افراد جامعه سر و کار دارد.
نانوتکنولوژی:
نانوتکنولوژی (نانو فناوری) یکی از نوید بخشترین فناوریهای قرن ۲۱ و عبارتست از فناوری و تحقیق و توسعه در سظح اتم و ملکولها در اندازههایی در حدود نانومتر (یک میلیونیم متر). نانو تکنولوژی پزشکی بر پایه این باور شکل گرفته است که میتوان بدون آسیب رساندن به سلولهای حیاتی، در درون آنها به کاوش و تحقیق پرداخت. شیوههای کنونی برای بررسی سلولها بسیار خام و ابتدایی است و دانشمندان برای شناخت آنچه که در درون سلول اتفاق میافتد ناگزیرند سلولها را بشکافند و در این حال بسیاری از اطلاعات مهم مربوط به سیالهای درون سلول یا ارگانهای موجود در آن از بین میرود.
ایمنشناسی (ایمونولوژی):
رشته ایمنیشناسی -بخاطر پیشرفتهای زیاد در چند دهه اخیر در زمینه ایمنیشناسی (Immunology) و انبوه دانش اطلاعات نظری و عملی که در این رشته علمی فراهم گردیده است، علم ایمنیشناسی بعنوان یک رشته علمی مجزا و مستقل از سایر علوم پایه شناخته شده است و در اکثر دانشگاههای معتبر دنیا دورههای آموزشی که منتهی به دانشنامههای علمی در سطح کارشناسی ارشد و بالاتر میشود دایر گردیده است. امروزه علم ایمونولوژی با شاخههای گسترده، در بیشتر زمینههای علوم پزشکی و بالینی دخالت داشته و یافتههای آن به تشخیص، پیشگیری و درمان بسیاری از بیماریها کمک مینماید. هدف و رسالت رشته: این دوره یکی از دورههای آموزشی علوم پایه در گروه پزشکی است و هدف آن تربیت افراد برای انتقال و آموزش اطلاعات و معلومات ایمنیشناسی عملی به دیگران با استفاده از روشهای گفتاری و آزمایشگاهی و کسب توانائی در تفسیر و تعریف دقیق از پدیدهها و واکنشهای ایمونولوژی است.
شیمی دارویی:
شیمی دارویی شاخهای از دانش شیمی است که در آن از مواد شیمیایی مختلف جهت درمان استفاده میکنند. ترکیبات مورد استفاده در داروها غالبا ارگانیک هستند و در دستهی مواد آلی جای میگیرند در نتیجه این رشته عمدتا با ترکیبات آلی کوچک سرو کار دارد که با ایجاد تغییرات لازم، آنها را برای کاربرد درمانی آماده میکنند. در رشته شیمی دارویی، داروها شناسایی، سنتز و بررسی میشوند و عمده فعالیت افراد متخصص، در آزمایشگاه هاست که مکان مناسبی برای تولید داروها و انجام تحقیقات بر روی آنها است. در این علم به پیدا کردن روشهای مناسب درمان برای بیماریهای مختلف هم پرداخته میشود و در برخی از زیر شاخههای آن از جمله متابولیسم دارو، فارماکوکینتیک و فارماکودینامیک در رابطه با تاثیرات دارو تحقیق و بررسی انجام میدهند.
گفتار درمانی:
رشته گفتار درمانی یکی از زیر مجموعههای علوم توانبخشی است و هدف آن یاری رساندن به افرادی است که دچار اختلالات گفتاری و زبانی هستند که این کمک شامل این موارد میشود: کمک به افرادی که اختلالات تلفظی دارند، بیمارانی که اختلال در صوت دارند، بیمارانی که دچار آسیبهای مغزی شدهاند (قدرت سخن گفتن نداشته یا بیربط سخن میگویند)، یاری کردن ناشنوایان برای برقراری ارتباط کلامی، کمک به طیف گستردهای از عقبماندگان ذهنی برای برقراری ارتباط کلامی، توصیه و مشاوره به افراد جامعه.
علوم صنایع غذایی:
رشته علوم و صنایع غذایی در خصوص آشنایی با صنایع تولید مواد غذایی بوده و هدف آن بهبود سلامت و افزایش عمر انسانها است. رشته علوم و مهندسی صنایع غذایی رشتهای کاربردی و مفید است؛ چراکه انسانها همیشه به غذا و محصولات غذایی برای ادامه زندگی نیاز دارند و نمیتوانند آن را حذف کنند. علاوه بر این تغییر سبک زندگی انسانها و نیاز بیشتر به محصولات غذایی بستهبندی باعث رونق و توسعه صنایع غذایی شده است.
شنوایی سنجی:
رشته شنواییسنجی رشتهای از گروه علوم پزشکی و زیرمجموعهای از رشتههای پیراپزشکی است که به پیشگیری و درمان بعضیی اختلالات گوش میپردازد. شنواییشناسی از رشتههای نوینی است که در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد ارایه میشود و در حال حاضر امکان تحصیل در این رشته در مقطع دکتری وجود ندارد. طول دوره تحصیل در این رشته ۴ سال است و تسلط به زبان انگلیسی نیز از عوامل پیشرفت دانشجویان در این رشته میباشد.
فیزیوتراپی:
فیزیوتراپی شاخهای از پزشکی است که نه تنها در بهبود کیفیت زندگی افراد نقش ویژهای ایفا میکند، بلکه از عواملی مانند گرما، سرما، الکتریسیته، نور، عوامل مکانیکی و ورزشهای اصلاحی برای توانبخشی به انواع بیمارانی که بر اثر سوانح مختلف مانند: تصادفات، سکتههای مغزی، بیماریهای ارتوپدی، بیماریهای روماتیسمی، عوارض ناشی از جراحیها و سوختگیها، بیماریهای زنان و زایمان، عوارض ناشی از دیابت و بیماریهای کلیه و مجاری سیستم ادراری و … در یک یا چند قسمت از اندام خود حرکت را از دست دادهاند، کمک میکند. طبق گفته انجمن جهانی فیزیوتراپی، فیزیوتراپی و فیزیوتراپیست به فرد کمک میکند تا تواناییهای خود را افزایش داده و یا در بیمارانی مانند بیمارانام اسی سعی بر حفظ تواناییهای فرد دارد و یا در افرادی که یکسری از تواناییهای خود را از دست دادهاند، فعالیتها و تواناییهای جایگزین پیدا کند و به فرد جهت حفظ حداکثری استقلال خویش، آموزشهای لازمه داده شود.
مامایی:
رشته مامایی رشتهای است از زیرمجموعه رشتههای علوم پزشکی و وزارت بهداشت که با شرکت در کنکور سراسری علوم تجربی میتوان انتخاب رشته کرد. رشته مامایی به دلیل نقش گسترهای که در جامعه دارد، در بعضی منابع بعنوان یک شغل مقدس و روحبخش یاد شده است. در علم نوین تعریف جدید و کارآمدتری برای مامایی بیان شده است در واقع به مراقبت از زنان در دوران بارداری، زایمان و حتی پس از آن و همچنین مراقبت از نوزاد اشاره دارد. یک ماما بایستی راه مقابله با انواع مشکلات بهداشتی در دوران بارداری، ارائه کمکهای پزشکی و چنانچه پزشک وجود نداشت و مشکل اضطراری و حیاتی به وجود آمد اقدامات ضروری و حیاتی را انجام دهد.
پرستاری:
لغت پرستار (NURSE) از کلمه لاتین (NUTRIX) به معنا تغذیه گرفته شده است. پرستار یکی از اعضا کلیدی در گروه مراقبتهای بهداشتی و درمانی است و نقش ارزنده او در پذیرش بیمار به سیستم سلامت، ارائه مراقبتها و حمایتهای جسمی، روانی، معنوی و اجتماعی مورد قبول همه بوده و بر هیچ کس پوشیده نیست. البته با پیشرفت علم و تکنولوژی بر خلاف گذشته پرستاری نیازمند مدرک معتبر است و وظیفهی یک پرستار تنها محدود به مراقبت از بیماران نمیشود. در تقسیمبندیها آکادمیک ارزش یک پرستار هم تراز ارزش یک پزشک بیان شده است زیرا بیمار بیشترین ارتباط را در بیمارستان با پرستار دارد و رضایت بیمار از پرستار به معنای رضایت او از بیمارستان است.